Google’ın 17 Aralık 2020 tarihinde yayınladığı blog yazısında bir “öneri” olarak karşımıza çıkan FLoC, takip eden aylarda 3 ayrı blog yazısına konu oldu ve Google Marketing Livestream 2021 etkinliğinde FLOC ile ilgili bir oturum yapıldı. Böylece Google, FLoC teknolojisini tüm endişelere ve eleştirilere rağmen hayata geçirmekte kararlı olduğunu gösterdi.

⚠️ Güncelleme: Google 24 Haziran 2021’de yayınladığı duyuruda bu düzenlemeyi ileri bir tarihe ertelediğini paylaştı. Detaylar aşağıda yer almakta.

⚠️ Güncelleme 2: Google, 25 Haziran 2022’de yayınladığı duyurusunda FLoC yerine Topics API (Konular API’si) hayata geçireceğini duyurdu. Sebebiyse topluluk/sektörel geri bildirimler ve kendi testleri sonucu FLoC’un beklediklerini karşılamamış oluşu. Topics API ile ilgili temel soruları cevapladığım diğer blog yazısına buradan ulaşabilirsiniz.

⚠️Güncelleme 3: Google Chrome tarayıcılarında ilk olarak 2022 yılının ortasında Birleşik Krallık’ta bazı kullanıcılarda başlayan Topics API testleri, 2023’ün Eylül ayında Türkiye dahil birçok ülkede/bölgede aşamalı olarak yayına alındı.
Konuyla ilgili Linkedin gönderimi bu link üzerinden inceleyebilirsiniz.

Çerezsiz dijital dünya ve rıza modu hakkında daha fazla bilgi almak ve bu yazı kapsamını daha iyi anlamak için devam etmeden önce aşağıdaki kısa yazımı okumanızı öneririm.

Google Çerezleri Kaldırıyor Çerezsiz Dönem
🔐 Google’da Çerezsiz Dönem Başlıyor

Bu yazıda FLoC ile ilgili benim de aklıma takılan soruları araştırıp cevapları derledim. Farklı sorularınız olursa yorumlarda paylaşırsanız, cevaplamaya çalışırım veya tartışabiliriz.

Federated Learning of Cohorts – FLoC Nedir?

Türkçe karşılığı Toplulukların (Kohortların) Birleşmiş Öğrenimi olan FLoC, Google’ın çok tartışılan bir web takip teknolojisidir. İngilizce kuş sürüsü anlamına gelen “flock” kelimesine de atıf vardır, nitekim privacy sandbox girişimi, FLoC’un yanı sıra, çoğu kuş temalı isme sahip diğer birçok teknolojiyi de içeriyor.

Privacy Sandbox Nedir?

Privacy Sandbox, bir yandan üçüncü parti çerezleri kaldırırken öte yandan gizlilikten ödün vermeden kullanıcı bilgilerine erişebilmeyi amaçlayan bir Google girişimidir.

FLoC nasıl çalışır?

Reklamları bir kullanıcıya veya onun tarayıcı geçmişine göre değil, makine öğrenimi sayesinde ona benzerlik gösteren diğerkullanıcılardan oluşan kohortlara yani topluluklara dahil ederek bu şekilde reklam hedeflenmesine olanak sağlayan bir reklam teknolojisidir.

Kohort nedir?

Kohort, tanımlayıcı veya belirleyici (identifier) bir özelliği paylaşan kişilerden oluşan bir grup veya topluluk anlamına gelir. Google’ın FLoC düzenlemesiyle birlikte dijital pazarlama ve reklamcılıkta sıkça kullanacağımız bir terim olacağı kesin.

Kohortlar nasıl çalışır?

Kohort yapısında kullanıcı değil gruplar hedeflenir. Böylece kullanıcı gizliliği korunurken, reklamcılara da hedeflenecek segmentler oluşturmasını sağlayan topluluklar oluşturulur. Görsel olarak aşağıdaki gibi anlatılabilir sanırım:
FLoC Nedir Kohort Nedir Nasıl Çalışır Google

FLOC ne zaman geliyor?

Üçüncü taraf (third party) çerezlerin sonu anlamına gelen FLOC düzenlemesi 2023’ün ortasında başlayıp yıl sonuna kadar devam eden bir süreç olacak.
Ekim 2022 Güncelleme: Google’ın bu teknolojisi Topics API olarak güncellendi ve FLoC yerine Topics olarak 2023’ten ileri bir tarihte hayata geçecek.

FLoC’ta çerez yerine ne geliyor?

Kullanıcının ziyaret ettiği web sitesi geçmişine göre çalışan üçüncü parti çerezlerin aksine FLoC algoritması, kullanıcının tarayıcı içindeki çevrimiçi etkinliklerini analiz eder ve kullanıcıyı benzer içeriğe erişen diğer kullanıcılarla gruplandırmak için SimHash algoritmasını kullanarak bir “kohort kimliği” (cohort ID) oluşturur. Ardından benzer tarayıcı geçmişine yani ilgi alanına sahip kişilerle ortak bir grupa (kohorta) atar. (Kaynak: Wikipedia)

FLoC ne zamandır aktif ve yayında?

Google 30 Mart 2021 tarihinden itibaren sadece Avusturalya, Brezilya, Kanada, Hindistan, Endonezya, Japonya, Meksika, Yeni Zelanda, Filipinler ve Amerika’daki Chrome kullanıcılarının %0,5‘ini FLOC’un başlangıç testine tabi tuttuğunu açıkladı.

FLoC nasıl kapatılır? Nasıl ayrılırım?

FLoC’tan ayrılmak için basitçe başka bir tarayıcı kullanmaya başlayabilirsiniz. Şu an FLoC’un aktif olmadığı ve bu düzenlemeye karşı çıkan tarayıcılar şunlardır: Firefox, Microsoft Edge, DuckDuckGo…
Fakat Google’da kalmak istiyorsanız çerezleri tamamen engelleyebilir veya oturumunuz sonunda silebilirsiniz.

Google beni FLoC testine dahil etti mi?

Yukarıda listelediğim ülkelerden birinde değilseniz, muhtemelen FLoC’a dahil edilmediniz. Bunu aşağıdaki linkten kontrol edebilirsiniz.
CHECK FOR FLOC ID” butonu ile tarayıcınızda FLoC ID’si olup olmadığını test edin: https://amifloced.org/

FLoC neden eleştiriliyor?

FLoC, internette ne yaptığınızı izleyen komut dosyaları ekleyerek internet üzerindeki web sitelerinin sizi izlemesine artık izin vermeyeceğini iddia ediyor. FLoC ile Google, esasen kullanıcı etkinliklerini kendi şemsiyesi altında nasıl izlendiği konusunda daha fazla kontrole sahip olacak ve bu kullanıcılara iddia ettikleri kadar bir fayda sağlamıyor olabilir. Esasen, FLoC tarama etkinliğinizi ve geçmişinizi okur, ziyaret ettiğiniz tüm siteleri kontrol eder, geçmişten farklı olarak bunları topluluklara veya “gruplara” sınıflandırır.

FLoC Nasıl Üçüncü Taraf Çerezlerin Yerine Geçiyor? Çerezlerden Farkı Ne?

Üçüncü parti çerezler, bir tarayıcı üzerinde birden fazla web sitesinde gezinen kullanıcının tarayıcısına ait, ayrıştırıcı ve tekil bir tanımlayıcı diyebiliriz. Ayrıca, reklamverenler kullanıcı verilerinin kalitesini artırmak için çerez eşleştirme araçları da kullanır.
Fakat FLoC, kullanıcılara herhangi bir tekil tanımlayıcı tahsis etmez. Tarayıcıyı/kullanıcıyı bir ilgi topluluğun (kohort) parçası olarak tanımlar. FLoC, bir kullanıcıya web site ziyaretleri geçmişine dayalı olarak bir grup (kohort) kimliği tahsis eder ve bu bilgiler tarayıcıdan asla çıkmaz. Reklamveren, Google reklam platformlarını hedeflemek için bu topluluklar (kitle segmentleri) arasından seçim yapabilir. Google ayrıca, bir kohort kimliğinin hedeflenebilmesi için en az bin farklı kullanıcıya tahsis edilmesi gerektiğini belirtti.

Hem içinde bulunduğumuz hem de dijital pazarlama dünyası için önemli bir isim olan Google, tüm bu düzenlemeleri sadece kendi kategorisini veya evrenini değil, tüm webi bir standardizasyona sokmak için istiyor ve buna önderlik etmek istiyor. Rakipleri tabi ki de buna karşı çıkıyor ve şu an için yalnızca argüman üretebiliyorlar, ürün değil. O zamana kadar Google’ın saltanatı devam edecektir.

Yazar Hakkında

Gökhan Coşkun

Dijital Pazarlama Uzmanı

Merhaba, ben Gökhan. 👋 Dijital Sapiens'te Google botları ve algoritması için değil, insanlar için temel ve ileri seviyede faydalı içerikler üretiyorum. Dijital pazarlamanın temelleri ve ekosistemdeki yeniliklere dair bilgimi, haberleri ve deneyimlerimi paylaşıyorum.

Tüm yazıları göster